اریخ چند هزار ساله معماری ایرانی آنگونه که شایسته است مورد مطالعه و بررسی کافی قرار نگرفته است و در پی آن معرفی آن دچار سرنوشتی مشابه شده است هر چند که افراد زیادی زندگی خود را وقف شناخت آن نموده اند.استاد پیرنیا از نادر افرادی است که در چهل سال گذشته سعی در شناخت و سناساندن این معماری نموده استدر معماری ایرانی، با وجود خصایلی چون تناسب و زیبایی سر درها وگنبد‌ها و ایوان‌ها خصلتی که بیشتر شایستهٔ بررسی است گوهر معماری ایرانی و منطق ریاضی و عرفانی آن است. درونگرایی و گرایش معماران ایرانی به سوی حیاط‌ها، پادیاوها، گودال باغچه‌ها، هشتی‌ها و کلاه فرنگی‌ها که شبستان‌ها را گرداگرد خود گرفته است، از دیرباز جزء منطق ایرانی بوده است.